47. "Harada Onun böyüklüyünü tapsan"

Eşidilmişdir

"Harada Onun böyüklüyünü tapsan, orada Onun təvazökarlığını da taparsan."

İzah: Daim həqiqi birləşmə halında olan insan görür ki, Yaradan Özünü alçaldır, yəni Yaradan aşağı yerlərdə mövcuddur. Və insan nə edəcəyini bilmir. Buna görə deyilir: "Uca taxtda oturan, Özünü alçaldan ki, göyləri və yeri görə bilsin." Yəni insan əvvəlcə Yaradanın böyüklüyünü görür, sonra isə Onun "alçaldığını", yəni göyləri yerə əyərək yaxınlaşdırdığını görür.

Bu vəziyyət üçün verilən məsləhət budur ki, insan düşünməlidir: əgər bu arzu Yaradandandırsa, bizim üçün bundan daha böyük bir şey yoxdur. Necə ki, deyilir: "O, kasıbı tozdan qaldırar."

Əvvəlcə insanın xisaron, yəni bir çatışmazlıq hiss etməsi vacibdir. Əgər onda bu hiss yoxdursa, niyə bu hissin olmadığını düşünməli və dua etməlidir. Axı onun xisaron hiss etməməsi kifayət qədər dərk etməməsindən qaynaqlanır. Buna görə də hər bir əmr (mitzva) yerinə yetirilərkən insan dua etməlidir ki, nəyə görə o, bu əmri kamil şəkildə yerinə yetirmədiyini dərk etmir. Yəni almaq arzusu bu dərk etməni gizlədir ki, insan həqiqəti görə bilməsin. Axı əgər o, bu qədər aşağı bir vəziyyətdə olduğunu görsəydi, şübhəsiz ki, bu vəziyyətdə qalmaq istəməzdi.

İnsan hər dəfə öz işində səy göstərməlidir ki, nəhayət, Yaradanına qayıtsın. Necə ki, deyilir: "O, insanı dərinliyə endirir və sonra onu qaldırır."

İzah: Yaradan günahkarın Tövbəyə gəlməsini istəyəndə, onu elə bir dərin "dibə" endirir ki, elə aşağı bir vəziyyətə salır ki, həmin günahkar artıq bu cür yaşamaq istəmir. Buna görə də insan dua etməli və yalvarmalıdır ki, Yaradan ona Tövratın nuru vasitəsilə həqiqəti göstərsin.