Yerli görüş

"Azadlıq"

 Bu həftə azad seçim haqqında Baal HaSulamın izahlarından oxumağa davam edirik.

Daha əvvəl də qeyd etdiyimiz kimi, Baal HaSulam tələbələrə yaradılışın məqsədinə çatmaqda - Yaradanın keyfiyyətləri (sevgi və bəxş etmə) ilə eynilik vəziyyətinə nail olmaqda kömək etmək məqsədi ilə geniş yazıb. Bu həftə dörd faktor haqqında oxuyuruq.

Yerli görüşdə biz məqalədən bəzi parçaları oxuyacaq və sonra mətndə nə baş verdiyini anlamağa çalışacağıq, ardından isə birgə mövzular üzrə başqa oxuma və müzakirələr edəcəyik.

Əvvəlcə, keçən həftənin qısa xülasəsi.

Səbəb və Nəticə Prinsipi

• Səbəb-nəticə qanunu təbiətdə əsas qanundur.
• Bu qanun deyir ki, dünyada heç bir formalaşma və ya hərəkət yoxdan var olmur, yalnız mövcud olandan yaranır.

Formaların Dəyişməsi

• Hər şey əvvəlki formasını tərk edir və yeni forma alır.
• Hər bir hadisə və ya vəziyyət əvvəlki səbəblərin təsiri ilə müəyyən bir şəkildə dəyişməyə məcbur olur — başqa cür yox.

Bütün Səbəblərin Arxasında Tək Məqsəd

• Bütün səbəblər və nəticələr bir məqsədə xidmət edir: Yaradılışın Məqsədi.
• Bu məqsəd belə ifadə olunub: “Əməlin sonu ilkin fikirdədir” və əvvəlcədən məlumdur.
• O, Yaradanın istəyini, inkişaf prosesini və son vəziyyəti əhatə edir.

Təsadüfi Hadisələr Yoxdur

• Təsadüfi hadisələr yoxdur — hər şey yaradılışın məqsədi ilə əvvəlcədən müəyyənləşdirilib.
• Yaradılış sabit və mütləq qanunlara tabedir.
• Biz bu qanunları görmürük, ona görə də hadisələr təsadüfi görünür.

Azadlıq İllüziyası

• Təbiətin bütün hissələri inkişaf edir.
• Bu, insanda özünəməxsusluq hissi yaradır.
• Daimi dəyişiklik azad iradə illüziyası doğurur

Dörd amil

Bil ki, dünyanın məxluqlarında baş verən hər bir yeni yaranış heç vaxt "heçdən yaranış" şəklində deyil, "vardan yaranış" şəklində baş verir. Başqa sözlə, bu yaranış mövcud olan real mahiyyət vasitəsilə baş verir, o mahiyyət ki, əvvəlki formasını özündən çıxarıb, indi yaranmaqda olan formaya bürünür.

Buna görə də biz başa düşməliyik ki, dünyada yaranan hər bir yeni hadisədə dörd amil iştirak edir və məhz bu dördünün birgə iştirakı ilə həmin varlıq yaranır və formalaşır. Bu amillər aşağıdakı adlarla adlanır:

1. Əsas (təməl),

2. Əsasın öz xüsusiyyətlərinə aid olan səbəb-nəticə əlaqələri, hansılar ki, dəyişmir,

3. Əsasın daxilindəki daxili səbəb-nəticə əlaqələri, hansılar ki, xarici qüvvələrlə təmas nəticəsində dəyişir,

4. Kənar obyektlərin səbəb-nəticə əlaqələri, hansılar ki, ona xaricdən təsir göstərir.

Və mən bu dörd amilin hər birini ayrılıqda izah edəcəyəm.

Birinci amil: Əsas, ilkin materiya

Birinci amil "əsas"dır, bu da yaranışın ilkin materiyasını ifadə edir. Çünki "günəş altında yeni heç nə yoxdur." Hər hansı yaranış, "heçdən yaranış" deyil, "vardan yaranış"dır. Başqa sözlə, mövcud olan bir mahiyyət öz əvvəlki formasını tərk edir və fərqli bir formaya bürünür. Öz əvvəlki formasını tərk edən bu mahiyyət "əsas" adlanır və onda həmin yaranışın son formasının ortaya çıxması və sabitləşməsi üçün lazım olan güc mövcuddur. Buna görə də, bu əsas yaranış üçün əsas amil hesab edilir.

Açıq müzakirə:

Siz Yaradılışın Məqsədini necə təsəvvür edirsiz?

İkinci amil: Özünəməxsus səbəb və nəticə

İkinci amil, əsasın öz xüsusiyyətlərinə aid səbəb-nəticə əlaqələrinin ardıcıllığıdır və bu, dəyişməzdir. Məsələn, torpaqda çürüyüb toxuma çevrilən buğdanı götürək. Bu çürümə prosesi "əsas" adlanır. Burada başa düşülməlidir ki, buğda öz əvvəlki formasını – yəni buğda dənəsi formasını tərk edib, yeni bir keyfiyyət – çürümüş buğda, yəni toxum formasını qəbul edir. Bu toxum isə "əsas" adlanır və hər hansı formadan məhrumdur.

İndi isə, bu toxum torpaqda çürüdükdən sonra, o, özünə başqa bir forma, yəni buğda dənələrinin formasını qəbul etmək qabiliyyətinə malik olur. Bu forma isə həmin əsasdan – toxumdan inkişaf edir.

Hamıya məlum və aydındır ki, bu əsas heç vaxt arpa və ya yulaf formasını qəbul etməz. O, yalnız özündən əvvəl çıxmış formaya – yəni buğda dənəsinə uyğun olaraq inkişaf edəcək. Hətta müəyyən dərəcədə miqdar və keyfiyyət baxımından dəyişikliklər olsa da – məsələn, əvvəl bir buğda dənəsi var idi, indi isə on dənə var, həmçinin dad və gözəllik baxımından da fərqlər ola bilər – lakin buğdanın əsas forması dəyişməz qalır.

Beləliklə, burada əsasın öz xüsusiyyətlərinə aid səbəb-nəticə əlaqələrinin ardıcıllığı mövcuddur və bu, heç vaxt dəyişmir. Çünki buğdadan, yuxarıda qeyd edildiyi kimi, arpa yetişməz. Bu isə ikinci amil adlanır.

Açıq Müzakirə

Sual yaranır: insanın öz təbiətdən kənarda hər hansı bir şeyi tutmaq imkanı varmı?

Üçüncü amil: Daxili səbəb və nəticələr

Üçüncü amil – əsasın daxili səbəb-nəticə əlaqələridir, bunlar onun ətrafında təsir göstərən xarici qüvvələrlə təmas və toqquşma nəticəsində dəyişir. Bu o deməkdir ki, biz görürük, torpaqda çürümüş bir buğda dənəsindən çoxlu yeni buğda dənələri böyüyür və bəzən əvvəlki dənədən daha yaxşı və daha çox olur.

Beləliklə, burada mütləq əlavə amillər iştirak edir, bunlar "əsas"da mövcud olan qüvvə ilə birləşərək, miqdar və keyfiyyət baxımından əvvəlki buğda dənəsində mövcud olmayan əlavələrin yaranmasına səbəb olur. Bu əlavə amillərə torpaqdakı maddələr və duzlar, yağış və günəş daxildir. Onlar öz qüvvələrini əsasda olan qüvvəyə verərək və səbəb-nəticə qanununa uyğun birləşərək, miqdar və keyfiyyət artımını təmin edirlər.

Başa düşmək lazımdır ki, bu üçüncü amil əsasın daxili xüsusiyyətləri ilə birləşir, çünki əsasın daxilindəki qüvvə onlara nəzarət edir. Axı, bütün bu dəyişikliklər yalnız buğda növünə aiddir, başqa növə yox. Buna görə də, onları daxili amillər kimi müəyyən edirik, lakin bu amillər dəyişməz olan ikinci amildən fərqlənir, çünki üçüncü amil miqdar və keyfiyyət baxımından dəyişə bilər.

Açıq Müzakirə

İnsan necə təsəvvür edə bilər ki, içində yaranan arzulardan kənarda yaşamaq imkanı olsun?

Dördüncü amil: Xarici hadisələrin səbəb və nəticələri

Dördüncü amil – xarici hadisələrdən qaynaqlanan səbəb-nəticə əlaqələridir, bunlar əsas üzərində xaricdən təsir göstərir. Bu o deməkdir ki, onların buğda dənəsinə duz, yağış və günəş kimi birbaşa aidiyyəti yoxdur, lakin onlar xarici hadisələrdən yaranır. Məsələn, yaxınlıqdakı qonşular, dolu və ya külək kimi təbii fəlakətlər və sair.

Beləliklə, görürsən ki, bu dörd amil buğda dənəsinin böyümə müddətində onunla birləşir və dənənin bu müddət ərzində keçdiyi hər bir fərdi vəziyyət bu dörd amillə müəyyən edilir. Axı, bu vəziyyətin miqdarı və keyfiyyəti məhz bu amillər tərəfindən formalaşır.

Seminar sualları
(görüşün axarına əsasən seçilmişdir)

• Bu amilləri bilməyimiz bizim üçün niyə vacibdir?

• Bu həftəki məqalə parçası səni hara aparır?

• Bu vacib məsələləri təhlil etməyə necə başlayaq?

• Oxuduğumuz amillərdən baş verən inkişafları necə anlayırsan?

Gələn həftə görüşənədək!